Đến năm 2012, khán giả Việt Nam mới nghe đến khái niệm "Vũ trụ điện ảnh", do ảnh hưởng từ các bộ phim siêu anh hùng của Marvel và DC. Theo đó, "Vũ trụ điện ảnh" là nơi các nhân vật trong nhiều bộ phim lẻ khác nhau cùng sống tại một thời điểm, một bối cảnh, một vũ trụ. Các nhân vật trong các phim riêng lẻ có thể gặp gỡ, tương tác với nhau trong một bộ phim chung, như cách Iron Man, Hulk, Thor... được tập hợp trong Avengers (2012).
 |
|
Marvel là hãng phim tiên phong tạo nên 'vũ trụ điện ảnh' |
Marvel đã tạo ra vũ trụ của mình trong suốt 22 năm với 23 bộ phim điện ảnh, thu hút lượng fan đông đảo, các tác phẩm luôn đứng top doanh thu. Sau Marvel, DC Comic cùng với Warner Bros. cũng đã tạo ra vũ trụ điện ảnh DC với tập hợp các nhân vật anh hùng quen thuộc như Batman, Super Man, Wonder Women trong cùng một bộ phim.
Và một 'Vũ trụ điện ảnh Nam Cao', tại sao không
Nam Cao là một trong những nhà văn nổi tiếng của Việt Nam với các tác phẩm mang phong cách hiện thực phê phán. Các tác phẩm của ông trước năm 1945 đều lấy bối cảnh làng quê Việt Nam với những nhân vật nghèo khổ, sống cuộc đời khốn khó.
Truyện ngắn Chí Phèo được Nam Cao sáng tác và ra mắt vào năm 1941. Bối cảnh truyện diễn ra tại một ngôi làng Bắc Bộ có tên Vũ Đại. Đây là ngôi làng hư cấu được lấy nguyên mẫu từ làng Đại Hoàng, thôn Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam - quê hương của nhà văn Nam Cao.
Các tác phẩm sau của Nam Cao, như Trẻ con không được ăn thịt chó, Lão Hạc hay Một bữa no... dù không mô tả chi tiết cũng như nhắc đến địa danh làng trong truyện, đều khiến độc giả mường tượng ra một ngôi làng nông thôn miền Bắc với những người dân nghèo lương thiện, thật thà.
 |
|
Thị Nở và Chí Phèo lên màn ảnh. |
Một cách vô tình, Nam Cao đã tạo ra "vũ trụ văn học" của riêng mình từ những năm 1941 - 1945. Các nhân vật trong tác phẩm của ông có thể bắt gặp trong nhiều truyện ngắn khác nhau. Như trong Chí Phèo có nhân vật Binh Chức thì trong Lão Hạc có nhân vật Binh Tư. Trong Lão Hạc có nhân vật ông giáo thì trong Sống mòn có nhân vật Giáo Thứ. Bối cảnh của các tác phẩm cũng giống nhau với một ngôi làng, các mái nhà xiêu vẹo, con đường làng nho nhỏ, cây đa gốc gạo...
Năm 1982, đạo diễn, NSND Phạm Văn Khoa ra mắt bộ phim Làng Vũ Đại ngày ấy, được lấy nội dung từ 3 tác phẩm nổi tiếng của Nam Cao là Sống mòn, Chí Phèo và Lão Hạc. Tuy kịch bản được xây dựng từ 3 truyện riêng lẻ nhưng Làng Vũ Đại ngày ấy không tạo ra cảm giác lẻ tẻ, cắt vụn mà trở thành một bộ phim hoàn chỉnh, các nhân vật từ nhiều tác phẩm khác nhau ghép nối, tương tác với nhau nhịp nhàng.
 |
|
Lão Hạc, cậu Vàng trong một cảnh 'Làng Vũ Đại ngày ấy'. |
Người dẫn truyện là giáo Thứ (diễn viên Hữu Mười thủ vai) - một ông giáo nông thôn - đóng vai trò như một chứng nhân lịch sử của ngôi làng đã sinh ra mình. Những bi kịch của các nhân vật như Lão Hạc (nhà văn Kim Lân thủ vai), Thị Nở (diễn viên Đức Lưu) và Chí Phèo (diễn viên Bùi Cường) đều được kể lại dưới sự chứng kiến của giáo Thứ. Những tội ác xấu xa của Bá Kiến cũng được kể lại.
Bộ phim đã trở thành một trong những tác phẩm kinh điển của nền điện ảnh Việt Nam thế kỷ 20.
Tháng 9/2019, đạo diễn Trần Vũ Thủy đã công bố dự án Cậu Vàng. Ông chia sẻ, phim dựa trên kịch bản của cố NSND Bùi Cường, lấy cảm hừng từ nhiều tác phẩm văn học của Nam Cao, chứ không dừng ở riêng truyện Lão Hạc. Chính vì vậy, khi dàn diễn viên và các nhân vật được công bố, khán giả sẽ thấy có nhiều nhân vật xuất hiện trong các truyện ngắn khác của Nam Cao.
 |
|
Diễn viên Viết Liên vào vai lão Hạc. |
Trong Cậu Vàng, ngoài nhân vật Lão Hạc (nghệ sĩ Viết Liên), Cò, con trai Lão Hạc (Trần Doãn Hoàng), Cải, người yêu của Cò (Bích Ngọc), còn có thêm các nhân vật khác như Bá Kiến (NSƯT Hữu Châu), vợ cả Bá Kiên (NSƯT Chiều Xuân), vợ hai Bá Kiến (Khánh Huyền), vợ ba Bá Kiến (Băng Di), Binh Tư (Phương Nam), Lý Cường, con trai Bá Kiến (Will), giáo Thứ (Trần Lê Nam)...
Hiện tại, nội dung chính của Cậu Vàng chưa được tiết lộ. Phim lấy bối cảnh chính ở Ninh Bình, dự kiến ra rạp vào năm 2020.
Chi Chi