Nếu Melania không làm điều đó trước khi bà cùng Tổng thống Donald Trump bay đến Florida vào ngày 19/1 - một ngày trước khi Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 46 của nước Mỹ - đây sẽ lần đầu tiên truyền thống chuyển giao quyền lực giữa các đệ nhất phu nhân kéo dài suốt 100 năm qua bị phá vỡ.
Kate Andersen Brower - tác giả cuốn sách "First Women: The Grace and Power of America Modern First Ladies (Các đệ nhất phu nhân: Sự thanh lịch và quyền lực của những đệ nhất phu nhân hiện đại nước Mỹ) - cho biết: "Trong lịch sử hiện đại, luôn có một lời mời, ít nhất là từ thời Bess Truman và Mamie Eisenhower (năm 1952)".
Đệ nhất phu nhân Melania Trump trong cuộc vận động ở Huntersville, bang Bắc Carolina, tháng 11/2020. Ảnh: AP.
Trong suốt thời gian trong vai trò đệ nhất phu nhân, Melania Trump (50 tuổi) đã nỗ lực thực hiện một số truyền thống mà bà thích, nhưng lần này có thể sẽ không, theo USA Today. Phía Cánh Đông cho đến nay chưa thông báo gì về kế hoạch của Melania. Chánh văn phòng kiêm người phát ngôn, Stephanie Grisham đã bất ngờ từ chức từ tuần trước sau vụ bạo loạn ngày 6/1 ở Đồi Capitol bởi những người ủng hộ Trump.
Michael LaRosa - phát ngôn viên của Jill Biden - cho biết: "Chúng tôi chưa nhận được tin tức gì từ văn phòng của Đệ nhất phu nhân".
Thay vào đó, bà Melania hôm 11/1 đăng một bài viết lên trang web của Nhà Trắng, lên án bạo lực và "những lời đồn thổi ngông cuồng, các cuộc tấn công cá nhân không chính đáng và những cáo buộc sai trái" mà bà cho rằng nhắm vào mình, dù không giải thích rõ.
Phía Nhà Trắng - không phải Tổng thống Trump - vẫn mời nhà Biden nghỉ qua đêm ở Nhà khách Blair trước khi nhận chức và họ đã chấp thuận. Các tổng thống sắp mãn nhiệm thường gửi lời mời này đến gia đình người kế nhiệm kể từ thời cựu tổng thống Jimmy Carter và phu nhân Rosalynn Carter vào năm 1976.
Khi thời gian còn rất ít và căng thẳng sau bầu cử vẫn chưa nguôi, đây chỉ là một trong những quy chuẩn từng bị phá vỡ dưới chính quyền ông Trump, không chỉ ông mà còn cả Đệ nhất phu nhân.
Melania - người vốn kín tiếng bất thường - đã sớm có cách tiếp cận khác với những người tiền nhiệm khi trì hoãn việc vào Nhà Trắng 5 tháng để cậu con trai Barron khi ấy 10 tuổi, hoàn thành học kỳ ở New York, vào năm 2007.
"Một lần nữa bà ấy lại phá vỡ truyền thống", Anita McBride - người từng là chánh văn phòng cho cựu đệ nhất phu nhân Laura Bush, hiện làm việc tại Đại học Mỹ, người dẫn đầu Sáng kiến Đệ nhất phu nhân nhằm khám phá ảnh hưởng của họ đối với chính trị, chính sách và ngoại giao toàn cầu - cho biết.
Các nhà sử học cho biết nghi thức dân sự trong cuộc gặp và chào hỏi của các đệ nhất phu nhân ngay sau cuộc bầu cử có vẻ vụn vặt nhưng thực tế không phải vậy. Điều này ít nhất cũng quan trọng như cuộc họp thường diễn ra đồng thời của các tổng thống sắp mãn nhiệm và người kế nhiệm. "Đó là một trong những thông lệ dễ thấy đã trở thành truyền thống. Vì vậy trong 40 năm trở lại đây, người Mỹ đã quen với việc nhìn thấy gia đình tân tổng thống được mời đến Nhà Trắng song song với việc tổng thống mời tổng thống đắc cử", McBride nói.
McBride nói rằng, truyền thống này trở thành biểu tượng của kiểu "chuyển giao quyền lực hòa bình", chưa kể đây là cách cư xử đẹp và lịch sự dưới áp lực". "Vấn đề là truyền tải sự thống nhất và liên tục, đó là cách thể hiện rõ ràng, ấn tượng nhất việc chuyển giao đã diễn ra - rằng gia đình tân tổng thống đã về Nhà Trắng", McBride nói.
Andersen Brower cho rằng đây là "nghi thức quan trọng". Bà nói: "Tôi biết một bữa trà trong Dinh thự giữa hai người phụ nữ quyền lực kết hôn với các tổng thống có vẻ kỳ lạ, nhưng tôi tin sức mạnh của những truyền thống này sẽ tạo tiền đề cho các mối quan hệ dân sự dẫn đến các cuộc đối thoại giữa con người mà đôi khi có thể dẫn đến hành động. Michelle Obama và Laura Bush có thể làm việc cùng nhau vì mối quan hệ mà họ đã hun đúc từ rất sớm".
Obama từng tiếp đón Trump tại Nhà Trắng những ngày sau chiến dịch bầu cử tháng 11/2016 đầy căng thẳng. Cả vợ chồng ông Trump đều bị tố phân biệt chủng tộc khi cáo buộc Barack Obama không sinh ra ở Mỹ. Điều mà cựu đệ nhất phu nhân Michelle Obama sau này từng nói bà sẽ không bao giờ quên và không tha thứ. Nhưng bà đã "gạt cơn giận qua một bên", cố gắng lịch sự khi thảo luận về cách nuôi dạy con cái với Melania tại cuộc gặp ở Nhà Trắng.
Bà Michelle Obama và bà Melania Trump tại Nhà Trắng ngày 10.11.2016. Ảnh: Nhà Trắng.
Trên thực tế, những cuộc gặp gỡ giữa các đệ nhất phu nhân không phải lúc nào cũng diễn ra vui vẻ, ngay cả khi chính quyền mới cùng đảng với chính quyền sắp mãn nhiệm. Ví dụ như trường hợp của Nancy Reagan và Barbara Bush vào năm 1989. Mối quan hệ của họ lúc đó "lạnh", mặc dù bà Bush từng có 8 năm làm đệ nhị phu nhân dưới chính quyền Reagan. Cuộc gặp gỡ của họ diễn ra ngắn ngủi, chỉ diễn ra 9 ngày trước khi Bush chuyển đến, theo Andersen Brower.
Năm 1960, khi Mamie Eisenhower chào đón Jacqueline Kennedy ốm yếu (do vừa sinh con hai tuần trước đó) đến Nhà Trắng, cuộc gặp cũng gượng gạo, theo Andersen Brower. Ngoài vấn đề chính trị, Eisenhower lớn tuổi hơn và giản dị hơn đã không vui vẻ lắm với người kế nhiệm Kennedy trẻ, quyến rũ hơn nên miễn cưỡng rời khỏi Nhà Trắng.
Một số cuộc gặp khác giữa các đệ nhất phu nhân không diễn ra do bị kịch hoặc từ chức. Ví như Lady Bird Johnson bất ngờ trở thành đệ nhất phu nhân vào năm 1963 sau vụ ám sát Tổng thống John Kennedy, nhưng bà chào đón người kế nhiệm, Pat Nixon, vào năm 1968.
Betty Ford trở thành đệ nhất phu nhân vào năm 1974 sau khi Tổng thống Richard Nixon từ chức, và chồng của bà, khi đó là Phó Tổng thống Gerald Ford, trở thành tổng thống. Ông sau đó thua trong cuộc đua tái tranh cử vào năm 1976 một phần vì ông đã ân xá Nixon. Đau khổ vì thất bại, Ford thực sự không muốn gặp người kế nhiệm Rosalynn Carter nhưng vẫn có một cuộc gặp ngắn ngủi sau khi Tổng thống Ford nhắc nhở "hãy là một người chơi đẹp", Andersen Brower viết trong cuốn sách của mình.
Vợ chồng Tổng thống Obama chào đón vợ chồng Tổng thống đắc cử Trump đến Nhà Trắng.
Lý do của việc khó có sự chuyển giao suôn sẻ giữa nhà Trump và Biden tại Nhà Trắng bởi Tổng thống Trump chưa bao giờ thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử 2020 và đã dành hai tháng qua để thúc đẩy cáo buộc gian lận với hy vọng đảo ngược kết quả. Ông chỉ cam kết chuyển giao quyền lực hòa bình sau vụ bạo động tại Đồi Capitol.
Một truyền thống khác ở Nhà Trắng là mỗi khi chuẩn bị rời nhiệm sở, hầu hết các đời Tổng thống sắp mãn nhiệm đều để lại lá thư viết tay cùng lời khuyên mà họ nghĩ sẽ có ích cho người kế nhiệm. Vào năm 2016, Donald Trump nhận được một bức thư như vậy từ Barack Obama khi ông nhậm chức. Mặc dù trước đó Trump công khai thắc mắc về quốc tịch của Obama, lá thư vẫn mang lời lẽ thân thiện. Nhưng liệu có lá thư tay nào từ Trump đến người kế nhiệm Joe Biden hay không, điều này vẫn còn bỏ ngỏ.
Xem thêm: Melania tự biến mình thành biểu tượng sau 4 năm ở Nhà Trắng
Huyền Anh (Theo USA Today)