Các quan chức y tế vẫn chưa tuyên bố Covid-19 là đại dịch (pandemic), nhưng họ sắp gọi nó như vậy. Tiến sĩ William Schaffner - chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, cố vấn lâu năm của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết.
"Chúng tôi đang thực sự đứng trước một đại dịch tiềm tàng", Tiến sĩ Anthony Fauci - Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia tại Viện Sức khỏe Quốc gia, Mỹ nói.
Không có định nghĩa chi tiết thế nào là "pandemic". Nhưng các đợt bùng phát của Covid-19 có nhiều biểu hiện chung của một đại dịch như lây lan nhanh, truyền nhiễm mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng. Vậy tại sao các nhà dịch tễ chưa gọi đây là đại dịch?
Theo CNN, vì họ chưa thấy bằng chứng rõ ràng về sự lây nhiễm mạnh và liên tục giữa những người không đến Trung Quốc gần đây hoặc có tiếp xúc gần gũi với những người từng đến Trung Quốc trong thời gian vài tháng trở lại đây.
Một đặc điểm quan trọng của đại dịch là sự lây lan mạnh và liên tục từ người sang người, trong thời gian dài. Hiện nay, một số quốc gia nhất định có thể khống chế được các ổ dịch, và nếu họ ngăn chặn được sự bùng phát trước khi chúng tiến triển và lây lan mạnh, họ sẽ tránh được đại dịch.
Đại dịch (pandemic), theo WHO, chỉ bệnh dịch tễ do các tác nhân truyền nhiễm gây nên, có tính lây lan mạnh, nhanh, ảnh hưởng đến nhiều người, trên phạm vi rộng lớn xuyên quốc gia, châu lục thậm chí toàn cầu.
WHO chia pandemic thành 6 giai đoạn, từ khi bùng phát đến khi lây lan thành đại dịch:
Giai đoạn 1 và 2 (Inter-pandemic phase): Tác nhân truyền nhiễm mới chỉ xuất hiện trên động vật với khả năng lây lan sang người là gần như không có hoặc rất thấp.
Giai đoạn 3, 4 và 5 (Pandemic alert pediod): Tác nhân truyền nhiễm đã xuất hiện trên cơ thể người, qua các mức độ khác nhau như sau: mức độ 3 - tác nhân gây bệnh không có hoặc rất ít khả năng lây từ người sang người; mức độ 4 - tác nhân bắt đầu lây nhiễm từ người sang người; mức độ 5 - tốc độ lây lan từ người sang người gia tăng.
Giai đoạn 6 (Pandemic Period): Tác nhân truyền nhiễm lây lan từ người sang người với tốc độ cực nhanh, liên tục, trên một phạm vi rộng lớn, trong khoảng thời gian dài.
Những dịch bệnh được WHO tuyên bố là đại dịch gần đây gồm HIV, Cúm Tây Ban Nha, Dịch cúm 2009 và H1N1.
Huyền Anh (Theo CNN)