Thu mua sách cũ để có tiền luyện thi đại học

Ông nội mất lúc tôi 12 tuổi, ông ra đi không để lại gì nhiều ngoài vài vật dụng và một tủ sách quý, những thứ còn lại đều đã theo ông về với đất. Tủ sách của ông với vài trăm đầu sách là tài sản quý báu mà một đời ông đã nhọc công tìm kiếm và nâng niu. Trước khi mất, ông vẫn luôn mong muốn tôi sẽ là người thừa kế xứng đáng tâm huyết của ông. Sách đối với người yêu sách đã quý, sách đối ông tôi lại còn quý hơn cả bạn bè.

Kế thừa tủ sách, tôi biết rằng mình cũng kế thừa luôn niềm đam mê và tâm huyết của ông, nên tôi luôn gìn giữ và bảo quản sách khá cẩn thận. Vào những lúc rảnh rỗi, tôi thường lấy sách của ông ra đọc. Tôi như lại nhìn thấy bóng dáng ông qua mỗi con đường, mỗi khoảnh khắc và gặp gỡ những con người mà ông từng gặp qua những trang sách đượm mùi thời gian.

Thế nhưng một biến cố lớn xảy đến khiến gia đình tôi suy sụp hẳn, lúc ấy tôi mới bước vào lớp 12 với đầy hoài bão trở thành một chuyên gia kinh tế. Bố tôi ốm nặng phải nhập viện dài ngày cần một số tiền khá lớn để chữa khỏi. Mẹ tôi bán đi tất cả những thứ có thể bán được trong nhà để gom góp đủ tiền lo cho bố. Mặc dù đã đấu tranh rất quyết liệt nhưng tôi đành lặng người đi nhìn mẹ bán hết số sách của ông nội.

May sao số tiền mẹ gom góp được vừa đủ để chữa khỏi bệnh cho bố, thế nhưng bố tôi chưa đi làm ngay được nên gia đình trong thời kỳ ấy gặp nhiều khó khăn. Tôi đang đứng trước nguy cơ phải từ bỏ giấc mơ của mình vì gia đình không đủ tiền cho tôi học tiếp đại học.

Tôi cảm thấy đau đớn vô cùng khi bao hoài bão tuổi 18 đang khép lại trước mắt. Tôi cũng không làm được bổn phận là giữ gìn tâm huyết của ông, tôi thấy có lỗi với ông vô cùng. Thế rồi, tôi đã quyết tâm phải làm gì đó, không thể ngồi yên để giấc mơ của mình đóng sầm lại được. Tôi sẽ đi bán sách cũ.

Cũng một phần vì tôi muốn chuộc lỗi với ông và tôi cũng không thể sống mà thiếu sách được. Những “kế hoạch kinh doanh” cứ nảy ra trong đầu tôi lúc ấy, khao khát trở thành một chuyên gia kinh tế cứ thôi thúc tôi phải thực hiện cái ý tưởng đó. Hằng ngày, sau giờ học, tôi lại đạp xe đến những chỗ thu mua chai bao để hỏi mua sách cũ. Số vốn ban đầu là tiền tôi tiết kiệm bấy lâu để chuẩn bị cho ôn thi đại học.

Ngoài việc hỏi mua sách cũ, tôi cũng phải chọn lựa khá kỹ những cuốn sách còn đọc được và nội dung tương đối. Đối với những cuốn sách bị rách bìa nhưng có nội dung hay tôi vẫn mua về rồi may lại cho nó một cái bìa mới. Suốt một tuần liền, mỗi ngày tôi chỉ mua được vài kg sách.

Nhưng những tuần tiếp theo, khi đã quen mặt, những cửa hàng ve chai cũng để dành sách lại cho tôi. Biết tôi sắp sửa đi bán sách, hàng xóm ai có sách hoặc là cho hoặc là bán rẻ lại nên lâu dần tôi đã tích lũy được một vốn sách kha khá và chuẩn bị đi bán.

Tôi chọn những địa điểm nhiều người qua lại như công viên hay trước cổng trường đại học. Ban đầu vì sợ những cơn mưa bất chợt nên tôi không dám bày sách ra nhiều. Nhưng sau đó khi đã có thêm một số kinh nghiệm về việc chọn vị trí bán, và cách dọn sách sao cho thật nhanh để tránh mưa, tôi tự tin bày ra thật nhiều sách.

Những ngày đầu khá khó khăn khi tôi phải bảo quản sách thật cẩn thận. Chỉ cần một tí mưa, gió hay nắng cũng dễ làm sách bị hỏng, bản thân tôi cũng chưa quen được việc phải ở ngoài trời như thế. Nhưng tất cả vẫn chưa bằng những lần tôi ái ngại khi gặp một ánh mắt quen thuộc của người thân, bạn bè hay thậm chí là thầy cô.

Nhưng những gì cũng phải đi vào trật tự của nó, tôi đã quen với những khó khăn đó. Một ngày của tôi thật vất vả khi buổi sáng phải đi học ở trường, chỉ có buổi trưa tạt nhanh về nhà ăn cơm rồi lại tất bật gói ghém mọi thứ đạp ngược ra công viên để “dọn hàng”, tối lại về nhà gò lưng vào học. Những ngày nắng tuy có vất vả một tí nhưng chỉ có như thế mới bán được, những hôm mưa dầm tôi phải nghỉ.

Chỉ cần có thời gian là tôi lại đem sách ra đọc, đọc để đỡ “nghiền” sách, đọc để trau dồi kiến thức và để PR cho người mua. Tôi phân ra cho hợp lý theo từng loại riêng biệt: sách văn học, khoa học, kỹ thuật, nữ công gia chánh và thể loại khác. Những cuốn sách hay, bìa đẹp, giấy tốt tôi bày ở những nơi thuận lợi đập vào mắt người mua.

Những ngày đầu tôi chỉ lấy nửa giá so với giá in đằng sau sách nhưng khi bán quen rồi, tôi căn cứ vào nội dung, chất lượng giấy và độ mới cũ để định giá. Tôi cũng không quên nhiệm vụ chính của mình là học nên luôn đem theo "bạn vở" để tranh thủ xem lúc vắng khách, tôi cố gắng học thuộc lý thuyết ngay lúc bán, còn bài tập để dành cho buổi tối.

“Kế hoạch kinh doanh” của tôi sau một thời gian khá chất vật cũng sinh lãi, đó là những trái ngọt đầu tiên mà tôi hái được sau bao gian nan vất vả. Tôi dùng những "đồng lương” của mình để mua sắm các loại sách chuyên đề, luyện thi và còn giúp mẹ trang trải cuộc sống.

Có thể nói quãng thời gian mà tôi bán sách là quãng thời gian tôi học được nhiều điều, từ kho kiến thức của sách, từ cuộc đời. Tôi bắt gặp những con người bán sách nhưng có tâm với sách, đó là ông cụ mang sách đến tận nơi bán cho tôi, hình như ông có việc gì gấp lắm mới bán những cuốn sách này. Những cuốn sách ấy xuất bản đã lâu nhưng vẫn còn mới lắm, được ông bọc trong một lớp vải đầy kính trọng.

Nhìn vào đôi mắt và đôi tay run run ấy, tôi lại thấy được hình ảnh của ông tôi ngày xưa, quý sách và coi trọng sách như một người bằng hữu. Phải chăng cuốn sách với ông có nhiều kỷ niệm nên ông mới luyến tiếc nhưng vậy. Tôi đưa tiền cho ông rồi giả vờ hỏi địa chỉ nhà ông để hôm sau đến mua sách cho tiện nhưng thực chất là để âm thầm gửi trả lại ông bộ sách. Đó là những giá trị mà tôi đã học được từ sách.

Tôi đã bán sách như vậy bẵng đi hai học kỳ, tôi tích lũy được một số tiền đủ để thi đại học. Ba mẹ tôi đã khóc rất nhiều và một lần nữa không cầm được nước mắt khi tôi đem về giấy báo đậu đại học, niềm vui sướng khôn nguôi trước bao nỗ lực đã thành công. Giờ đây tôi không còn bán sách nữa mà nhận đi dạy kèm để có thời gian cho việc học.

Tôi sẽ không bao giờ quên những ngày tháng bán sách, và những quyển sách sẽ đi theo tôi suốt cả cuộc đời. Tôi bắt đầu một cuộc hành trình mới với những khó khăn và thử thách mới nhưng tôi sẽ đi tới cùng. Những bước đi đầu tiên dù khá chập chững nhưng nếu bạn đang đi trên con đường của ước mơ thì tôi tin rằng bạn sẽ thành công!

Hồ Quang Thịnh