Ngày 16/2, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM (HCDC) cho biết, kể từ ngày 30/1 đến nay gần 40.000 mẫu xét nghiệm đã được thực hiện.
Theo HCDC, ngày 5/2 là một ngày đặc biệt khi hệ thống giám sát chủ động của thành phố đã phát hiện ca nhiễm chỉ điểm đầu tiên - bệnh nhân 1979 - trong chuỗi lây nhiễm liên quan đến sân bay Tân Sơn Nhất. Từ trường hợp chỉ điểm này, các hoạt động giám sát được mở rộng hơn để lần tìm các ca nhiễm chưa phát hiện, tiến hành truy vết khoanh vùng nhanh chóng các trường hợp tiếp xúc để cắt đứt chuỗi lây nhiễm này.
Qua hoạt động mở rộng xét nghiệm, rà soát các nhóm nguy cơ tại sân bay, thành phố đã phát hiện thêm 8 trường hợp nhiễm là nhân viên làm nhiệm vụ bốc xếp, giám sát hàng hoá tại sân bay. Truy vết khoanh vùng phát hiện thêm 26 trường hợp nhiễm có liên quan đến nhân viên sân bay. Như vậy chuỗi lây nhiễm này hiện đã dừng ở con số 35 trường hợp.
Để kiểm soát chuỗi lây nhiễm này, thành phố áp dụng theo đúng phương châm truy vết thần tốc, khống chế nhanh thông qua các biện pháp điều tra, mở rộng phạm vi tiếp xúc và đặc biệt là mở rộng xét nghiệm cả về không gian và thời gian. Khi nhận thông tin những trường hợp nghi nhiễm ngay khi là mẫu gộp, chưa xác định cá nhân nhiễm là trường hợp cụ thể nào, thành phố đã lập tức truy vết, khoanh vùng tất cả các trường hợp liên quan, không để sót bất cứ trường hợp nguy cơ nào. Từ đó đã lần ra được một chuỗi lớn gồm 35 trường hợp nhiễm bệnh như đã nêu.
Chiến lược xét nghiệm thần tốc chính là chìa khóa của thành công. Xét nghiệm được thực hiện cho các nhóm đối tượng nguy cơ như F1, mở rộng cho nhóm F2, lấy mẫu rộng các hộ gia đình xung quanh các địa điểm liên quan đến bệnh nhân với hơn 30 địa điểm được phong tỏa. Sau khi thực hiện xét nghiệm tầm soát diện rộng, đánh giá nguy cơ và dựa trên các bằng chứng điều tra, các địa điểm phong tỏa sẽ được gỡ bỏ một phần hoặc toàn phần, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến cuộc sống người dân.
Một nguyên tắc quan trọng để kiểm soát được ổ dịch hoặc chuỗi lây nhiễm là phải tìm ra được nguồn lây. Đối với chuỗi lây nhiễm lần này, bước đầu thành phố đã đánh giá có khả năng bắt nguồn từ nhóm nhân viên thuộc đội quản lý và đội bốc xếp hàng hóa, hành lý thuộc của công ty phục vụ mặt đất (VIAGS) tại sân bay Tân Sơn Nhất. Do đó, đã tiến hành triển khai khẩn xét nghiệm rà soát lần 2 cho toàn bộ nhân viên công ty VIAGS, lấy mẫu toàn bộ hộ gia đình của các nhân viên này với hơn 5.400 mẫu xét nghiệm (hơn 1.600 nhân viên và hơn 3.800 người nhà). Nhờ đó, thành phố đã tìm ra được thêm 3 nhân viên và 1 người nhà nằm trong chuỗi lây nhiễm 35 ca bệnh này.
Thành phố đã thực hiện xét nghiệm cho 1.570 trường hợp F1, 1.376 F2, 9.864 mẫu tại các địa điểm liên quan đến bệnh nhân. Tất cả đã âm tính, là cơ sở cho thành phố gỡ bỏ phong tỏa các địa điểm không còn nguy cơ. Đồng thời, tiến hành cách ly tập trung toàn bộ nhóm nguy cơ cao nhất. Đây là cơ sở để bước đầu khẳng định thành phố đã cơ bản kiểm soát được chuỗi lây nhiễm sau 6 ngày liên tiếp không phát hiện ca bệnh mới.
Mặc dù đã bao vây, kiểm soát chuỗi lây nhiễm này nhưng thành phố là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ do dân số đông, mật độ cao, di biến động nhiều, có sự giao lưu lớn nên cần thêm các biện pháp giám sát rộng cộng đồng bằng xét nghiệm. Hoạt động giám sát được triển khai tại các điểm có nguy cơ như người dân tại các nơi có giao lưu nhiều như chợ đầu mối, chợ truyền thống, bến xe, khu nhà trọ, quanh khu công nghiệp, ... Nên bắt đầu ngay từ chiều 30 Tết đến hết mùng 3 Tết, thành phố lại khẩn trương thực hiện chiến dịch xét nghiệm giám sát trên các nhóm đối tượng trên. Tổng số mẫu xét nghiệm đã được lấy là 9.480 (trong đó có 2.939 mẫu là của nhân viên y tế), tất cả cũng đã có kết quả âm tính.
Như vậy, kể từ ngày 30/1 đến nay, gần 40.000 mẫu xét nghiệm đã được thực hiện với kết quả xét nghiệm phải có trong vòng 24 giờ để đáp ứng kịp với tốc độ truy vết, giám sát diện rộng. Với các kết quả xét nghiệm nêu trên cùng với việc từ ngày 10/2 không ghi nhận thêm trường hợp lây nhiễm trong cộng đồng. TP HCM đã cơ bản kiểm soát được chuỗi lây nhiễm và tình hình dịch bệnh. Sân bay Tân Sơn Nhất tiếp tục triển khai các hoạt động kiểm soát thân nhiệt nhân viên sân bay, hành khách, siết chặt quy trình chống lây nhiễm tại sân bay, an toàn tiếp tục cho hoạt động phục vụ hành khách đi và đến TP HCM.
Tuy nhiên, nguy cơ dịch bệnh vẫn còn đó nên không được phép lơ là, mất cảnh giác. Người dân thành phố cần tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng bệnh theo 5K, đặc biệt luôn mang khẩu trang đúng cách khi ra khỏi nhà, đến nơi công cộng.
Minh Phương