Là một người hâm mộ cũ của Ngô Diệc Phàm, Chen (26 tuổi), từng ủng hộ thần tượng hết mình bằng cách chuyển sang sử dụng các thương hiệu được ngôi sao người Canada gốc Hoa làm đại diện. Nhưng giờ không còn nữa.
Chen cắt đứt hoàn toàn lòng trung thành 8 năm của cô sau khi Ngô Diệc Phàm bị cáo buộc cưỡng hiếp và chính thức bị bắt giữ vào tối 16/8. Trong những ngày kể từ khi cáo buộc nổi lên, một số thương hiệu nội địa và quốc tế đã chấm dứt quan hệ hợp tác với nam thần tượng, trong khi các nền tảng trực tuyến xóa mọi chương trình và bộ phim có sự tham gia của thần tượng họ Ngô.
"Tôi từng nghi ngờ những lời buộc tội trước đây chống lại Ngô Diệc Phàm, nhưng lần này tôi tin chúng", Chen nói với Sixth Tone. Cô không tiết lộ tên thật vì sợ bị trả thù bởi những người hâm mộ còn lại của Ngô Diệc Phàm.
 |
|
Hoắc Tôn, Ngô Diệc Phàm, Trương Triết Hạn (từ trái qua) bị tẩy chay vì hình tượng dính "vết nhơ". |
Trong thập kỷ qua, các thương hiệu hợp tác với những ngôi sao nam như Ngô Diệc Phàm, Lộc Hàm, Vương Nhất Bác, Lưu Hạo Nhiên... để thu hút người tiêu dùng là nữ giới.
Vẻ ngoài điển trai và trẻ trung khiến họ được gọi là "tiểu thịt tươi". Các doanh nghiệp và người nổi tiếng đều tận dụng xu hướng này để lôi kéo phụ nữ và đàn ông mua mọi thứ từ quần áo, trang sức, đồ trang điểm, đồ uống và thậm chí gà rán.
Các chuyên gia trong ngành cho biết thói quen chi tiêu của người tiêu dùng ngày càng bị ảnh hưởng bởi ý kiến của thần tượng. Trường hợp của Ngô Diệc Phàm nói riêng không chỉ liên quan đến vấn đề đạo đức của người nổi tiếng mà còn buộc họ phải chịu trách nhiệm vì những gì mình làm.
"Những thảo luận về hành vi tình dục sai trái luôn ở đó, nhưng nó từng bị che giấu", Miro Li, người sáng lập công ty tư vấn tiếp thị và thương hiệu Double V, cho biết. "Giờ đây, với ngày càng nhiều vụ việc như nữ diễn viên hài Yang Li châm biếm giới tính gây tranh cãi và cáo buộc hiếp dâm ở Alibaba, mọi người nhận ra rằng họ cần phải nói lên sự bất bình của mình", Li nói thêm.
 |
|
Hành khách đi ngang qua một biển quảng cáo có Ngô Diệc Phàm tại một ga tàu điện ngầm ở Bắc Kinh, năm 2016. Ảnh: People visual. |
Các ngôi sao bị "réo tên" trên mạng xã hội vì hành vi của họ gây ra đỉnh điểm phẫn nộ trong các chiến dịch tẩy chay. Trong khi một số bị "phong sát" vì các vấn đề nghiêm trọng, bao gồm quấy rối tình dục và cưỡng hiếp, một số khác "rớt đài" vì tạo ảnh hưởng xấu đến đạo đức xã hội và hệ tư tưởng.
Nam ca sĩ Hoắc Tôn bị người dùng mạng xã hội tẩy chay sau khi bị bạn gái cũ tố phụ bạc, lăng nhăng, vũ phu, bày mưu dọa tống cô vào tù. Quán quân cuộc thi Sing My Song của Trung Quốc năm 2014 còn bị phơi bày nhóm chat tình dục và sở thích bệnh hoạn. Sau đó, Hoắc Tôn thông báo giải nghệ.
Nam diễn viên Trương Triết Hạn cũng bị "phong sát" vào tuần trước sau khi bị phát hiện chụp ảnh tại đền Yasukuni ở Nhật Bản, một địa điểm chính trị gây tranh cãi. Trong khi cộng đồng mạng chỉ trích anh vì "làm ô danh lịch sử Trung Quốc", thì hơn 20 nhãn hàng - bao gồm thương hiệu thời trang cao cấp của Pháp Lanvin và trang sức Tasaki - ngay lập tức hủy hợp đồng với mỹ nam Sơn Hà Lệnh do hình tượng của anh có "vết nhơ".
"Đền Yasukuni là một công cụ tinh thần và biểu tượng của chủ nghĩa phát xít Nhật nhằm kích động cuộc chiến tranh chống lại các nước khác và là nơi cánh hữu Nhật Bản phủ nhận lịch sử và tôn vinh các cuộc xâm lược", Hiệp hội Nghệ thuật biểu diễn Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố. "Đối với các nghệ sĩ, việc thiết lập quan điểm đúng đắn đối với lịch sử là đạo đức cơ bản", tuyên bố này nói thêm.
 |
|
Các chương trình và bộ phim có sự tham gia của Trương Triết Hạn đều bị gỡ bỏ sau scandal của anh. |
Chuyên gia tiếp thị và thương hiệu Li cho biết, trong khi người nổi tiếng ở các quốc gia khác có thể được cảnh báo về ranh giới đạo đức, thì người nổi tiếng ở Trung Quốc cũng cần phải thận trọng khi đề cập đến các vấn đề lịch sử, văn hóa trong dư luận. "Ở phương Tây, có thể có những vấn đề về chủng tộc hoặc cộng đồng LGBT. Ở Trung Quốc, với trường hợp của Trương Triết Hạn cho thấy một người cũng cần phải nhận thức được các vấn đề hệ tư tưởng", Li nói.
Tại Trung Quốc, các thương hiệu trong nước và quốc tế với lượng người tiêu dùng lớn ngày càng thận trọng trước bất kỳ hành vi nào có thể bị coi là gây khó chịu để tránh rủi ro kinh doanh. Các chuyên gia cho biết "nền kinh tế người hâm mộ" là một yếu tố mà các công ty không thể bỏ qua hoặc xao lãng.
"Ngoài các yếu tố cơ bản như lưu lượng truy cập mạng xã hội của thần tượng và khả năng tương thích của họ với văn hóa thương hiệu, nhãn hàng còn xem xét mức độ gắn bó của người hâm mộ và liệu có 'trưởng fanclub' để cải thiện sự tương tác giữa người hâm mộ và thương hiệu hay không", Shane Xin, một giám đốc quan hệ công chúng có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết.
Chen, người hâm mộ trung thành một thời của Ngô Diệc Phàm, nói rằng những người được coi là trưởng fanclub có vai trò tương tự như một giám đốc điều hành công ty, lập chiến lược mọi thứ từ tài chính đến quảng bá các ngôi sao yêu quý của họ. Giới hâm mộ - được gọi là "fanquan" trong tiếng Trung Quốc - đi kèm với sức mạnh có thể tạo nên hoặc phá vỡ thương hiệu.
Năm ngoái, một trang web fanfic của người hâm mộ bị đóng cửa sau khi fan Tiêu Chiến báo cáo nền tảng này với chính quyền. Họ cho biết Archive of Our Own đã xuất bản một bộ tiểu thuyết miêu tả Tiêu Chiến là một người chuyển giới có quan hệ tình cảm lãng mạn với một nam sinh trung học.
Ngày càng có nhiều người tẩy chay vì các vấn đề khác nhau như một lời cảnh báo cho giới nghệ sĩ, nhắc nhở họ về lằn ranh đỏ mà họ không nên vượt qua. Tháng trước, 64 người nổi tiếng và công ty quản lý tham dự một "khóa đào tạo đạo đức" do Cục Quản lý Phát thanh và Truyền hình Trung Quốc tổ chức - nơi họ "được học những tuyên bố của Chủ tịch Tập Cận Bình về ngành và đạo đức nghề nghiệp".
Bất chấp sự tẩy chay, các chuyên gia như Xin và Li không nghĩ rằng xu hướng "tiểu thịt tươi" sẽ mất đi. "'Tiểu thịt tươi' tương đương với lưu lượng truy cập, thứ mà các thương hiệu chưa sẵn sàng từ bỏ", Li nói. "Nhưng chỉ những thần tượng có thể thuyết phục được người tiêu dùng đại chúng của Trung Quốc mà không dính scandal mới có thể đứng đầu bền vững", Li nói thêm.
Trong khi đó, những người hâm mộ như Chen ngày càng thất vọng về thần tượng của mình. "Tôi không dám yêu một idol nào khác dễ dàng như vậy sau này nữa", cô nói.
Xem thêm: Phong sát - 'án tử' cho những nghệ sĩ 'kém tài thất đức' ở Trung Quốc
Jamais Vu (Theo Sixth Tone)