Vừa bán bánh mỳ, vừa nghe lỏm ôn thi đại học

Tôi sinh ra trong một gia đình có bốn người con, cha tôi đi phụ hồ, mẹ tôi làm ruộng. Cuộc sống gia đình tôi trở nên cực kỳ khó khăn khi anh trai và chị gái tôi vào đại học. Với đồng lương ít ỏi của nghề phụ hồ, cha tôi không thể gồng gánh đủ cho bốn người con, tôi đành từ bỏ ước mơ vào đại học để dành một năm đi kiếm tiền.

Anh trai và chị gái tôi cũng phải bươn chải để có tiền lo cho cuộc sống học tập ở Hà Nội. Với hai bàn tay trắng, tôi quyết định theo anh chị ra Hà Nội kiếm việc làm và tìm kiếm cơ hội để năm sau thi vào đại học. Dù cuộc sống có khó khăn tới đâu, chỉ cần tôi có chí sẽ có ngày làm nên. Với khát khao cháy bỏng đó, tôi khăn gói ra Hà Nội. Tôi làm đủ nghề từ rửa bát thuê, nhận chuyển đồ, giao thức ăn, bán báo vào ban ngày, và đi bán bánh mỳ vào buổi chiều tối.

Sở dĩ tôi chọn công việc rao bánh mỳ vào buổi tối cũng bởi có lý do đặc biệt. Từ bé tôi đã yêu thích ba môn Văn, Sử, Địa với ước mơ sau này trở thành một nhà báo để được đi tới mọi ngóc ngách, được sống và được viết về mọi điều trên dải đất hình chữ S này. Gia đình không có tiền cho tôi ôn thi, bởi vậy tôi thường lẻn vào trung tâm luyện thi đại học để vừa bán bánh mỳ vừa nghe bài giảng của thầy.

Tôi bắt chuyện và làm quen với bác kiểm tra thẻ của học sinh vào ôn thi để được ở ngoài nghe lỏm. Bác là một người tốt, biết hoàn cảnh của tôi nên thường cho tôi ngồi ngoài cửa lớp để lắng nghe từng chữ của thầy giáo. Chiều tối nào tôi cũng tới bán bánh mỳ, nghe các thầy giảng Văn, Sử, Địa. Tôi nuốt từng chữ, ghi chép lại rồi viết ra những ý chính, cảm nhận và học thuộc, cũng bởi đam mê, yêu thích nên tôi học rất nhanh.

Tối đến, tôi còn đọc thêm những cuốn sách của anh chị mua để thêm kiến thức bên ngoài. Tôi còn nhớ có một lần đến trung tâm vào một buổi chiều, cơn mưa rào bất chợt đổ xuống. Vì sợ muộn mất buổi học cuối cùng cực kỳ quan trọng mà tôi đành liều mạng đặt thúng bánh mỳ lên đầu chạy thục mạng, bất chấp bánh mỳ bị hỏng.

Người tôi ướt như chuột lột, môi tím bầm vì nước mưa, chân tay run rẩy vì đói, đầu óc quay cuồng vì cả buổi sáng đi đưa báo. Khi vừa bước chân lên đến cầu thang thứ hai, hai mắt tôi hoa lên, tối sầm và ngã rầm xuống nền đất. Lúc tôi tỉnh dậy, bác thư ký trung tâm đang pha nước đường với gừng cho tôi uống và lau những giọt nước mưa thấm ướt tóc, khuôn mặt gầy gò, đen nhẻm của tôi.

Do quá căng thẳng cộng thêm mệt mỏi, lại dính nước mưa nên tôi bị tụt huyết áp. Sau một vài giờ nghỉ ngơi, tôi đã lấy lại sức để về nhà và tranh thủ photo bài học cuối cùng của thầy. Thời gian thấm thoắt thoi đưa, chẳng mấy đã đến ngày tôi phải đối mặt với kỳ thi quan trọng của cuộc đời, quyết định tương lai, vận mệnh. Những câu hỏi bám sát chương trình phổ thông không dễ dàng làm gục ngã một đứa học trò chăm nghe lỏm, chăm ghi chép như tôi.

Tôi đã bước qua kỳ thi một cách gian nan nhưng cũng thật đơn giản bởi kiến thức cơ bản tôi đã nắm rõ, cộng thêm những kiến thức bên ngoài tôi cóp nhặt được. Tôi đã vượt qua kỳ thi và trở thành sinh viên đại học khi tờ giấy báo kết quả đưa đến tận tay. Nhận tờ giấy đó tôi lại lo đến việc trang trải để cha mẹ không phải bận tâm.

Khoảng thời gian mà tôi đi làm một năm ở Hà Nội, tôi cùng dành dụm được gần chục triệu để lo cho việc học của năm đầu tiên. Tôi không dám ăn tiêu gì phạm vào số tiền đó để lấy tiền đóng học, lo ăn ở đỡ đần anh chị. Tôi vẫn đi làm thêm đều đặn sau mỗi giờ học và đêm đến lại ngồi bên chiếc đèn gắng học để giành học bổng.

Với cách học ghi chép ý chính, chăm chỉ tìm hiểu kiến thức xung quanh nên năm nào đi học tôi cũng giành được học bổng đỡ đần khoản học phí cho cha mẹ. Những năm tháng đi làm thêm đã dạy cho tôi rất nhiều bài học bổ ích về cuộc sống để những bài báo tôi viết ra chân thực mà sâu sắc tới từng góc cạnh.

Tôi đã viết rất nhiều bài báo về sinh viên, vừa kiếm thêm chút tiền, vừa tôi luyện nghề nghiệp cho bản thân. Khi tôi học hết năm thứ hai, năm thứ ba, anh chị tôi cũng lần lượt ra trường rồi kiếm việc làm. Chúng tôi không ai muốn đặt gánh nặng lên đôi vai gầy yếu của cha, đặt nước mắt lên đôi mắt đã nhăn nheo suy nghĩ của mẹ, bởi vậy chúng tôi đều rất cố gắng phấn đấu.

“Mỗi ngày tôi chọn đường mình đi…", con đường mà tôi chọn thật gian nan, vất vả nhưng cuối cùng cuộc sống cũng mỉm cười với tôi và cho tôi một công việc ở tòa soạn báo. Tôi có dịp đi khắp nơi trên mọi miền đất nước như tôi đã mong ước và còn tiếp tục để tiến xa hơn.

Một ngày đầu năm, tôi dừng chân ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám, nơi đã cho tôi niềm tin, tinh thần trước khi tôi thi đại học. Cụ đồ già hỏi tôi: “Con muốn xin chữ gì đầu năm mới?”. Tôi mỉm cười nhìn cụ và đáp: “Cụ cho con xin chữ Chí trong từ Có chí thì nên”. Những nét chữ của cụ như phượng múa, rồng bay thể hiện được cái thần của chữ. Và tôi nâng niu những nét chữ đó để luôn nhớ về một thời khó khăn, gian khổ nhưng tràn đầy nhiệt huyết và sự phấn đấu.

Hoàng Lệ Thu